Page 66 - OPT-OCAK-2020
P. 66
FIRTINA ÖNCESİ
Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU
İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi
İstanbul’a kar yağdırmak için
en çılgın projeler
İstanbullular “kar, kar” BİR KAR KRİSTALİ OLUYOR BİN TANE
diye sayıklıyor ama bir Su, doğada bir arada katı, gaz ve sıvı halde bulunabilen çok
ilginç bir maddedir. Bulutun bazı bölgelerinde sıvı su, saf
türlü istenildiği kadar B
halde olduğu için donmadan sıfır derecenin çok altında (-40
çok kar yağmıyor. Ben santigrat dereceye kadar) sıvı halde fakat aşırı soğuk bir şekilde
de ekonomik kriz filan bulunur. Fakat aynı sıcaklıktaki aşırı soğuk bulut damlacıkları
ile buz kristallerinin buhar basınçları farklıdır. Damlacıkların
demedim, İstanbul’a buhar basıncı, buz kristallerinkinden daha büyük olduğu için
kar yağması için çılgın damlacıklar buharlaşır ve gidip buz kristalleri üzerinde birikir.
projeler geliştirdim! Bu buhar basıncındaki fark ne kadar büyükse (12 santigrad
civarında olduğu gibi) buz kristalinin büyümesi de o kadar
Öncelikle “İstanbul’a hızlı olur.
kar yağmadığı” Bu tür birikmeyle büyüyen buz kristali ancak belli büyüklüğe
düşüncesi hiç doğru erişince yere düşmeye başlar. Düşerken de yolu üzerindeki
değil! Bu günlerde bulut damlacıkları ve diğer buz kristalleriyle çarpışıp büyür.
Çok büyüyünce parçalanır. Bu sefer parcaları başlar büyüyüp
İstanbul üzerine gelen parçalanmaya ve böylece buluttan başlayan bir kar kristali yere
bütün bulutlardan ulaşana kadar binlerce kar kristaline dönüşür. Kar kristalleri
yer seviyesine yaklaşırken içine girdikleri hava tabakasının
yağışlar kar kristali sıcaklığına göre eriyip sulu sepkene, yağmura ya da donan
şeklinde başlıyor ama yağmura da dönüşebilir.
yere ulaşamıyor. “Bulut
ve Yağış Fiziği” gibi bir İSTANBUL’U YÜKSELTELİM BULUTLARI
ders almamışsanız kar SOĞUTALIM
ya da yağmurun nasıl Bu durumda İstanbul’a adam / kadın gibi kar yağmamasının
bir nedeni bulut sıcaklığının kar kristallerinin hızla büyümesi
yağdığını gerçekten için yeterli olmaması olabilir. İşte burada bir çılgın projeye
bilmiyorsunuzdur… ihtiyaç var. Bu durumda, kar yağdırma potansiyeli olan
66 OPTİSYENİN SESİ E-DERGİ Ocak 2020
